"Mam raka - pisze pani Alina. Początkowo nie chciałam w to wierzyć, ale wyniki badań są jednoznaczne. Jestem zdewastowana. Boję się śmierci. Wydaje mi się, że to jeszcze nie jest mój czas. Czytałam w jednym czasopiśmie, że ludzie chorzy na raka, którzy otrzymują pomoc psychologiczną, żyją dłużej. Nie bardzo chce mi się w to wierzyć, no bo jak właściwie psycholog może mi pomóc?"

Pani Alicjo, proszę przede wszystkim przyjąć moje wyrazy ubolewania, że zapadła pani na chorobę rakową. To bardzo nieprzyjemna wiadomość, który zwykle wywołuje wiele lęku i często prowadzi do demobilizacji i depresji. Tak się jednak niefortunnie składa, że tę wiadomość otrzymuje coraz więcej ludzi. Coś takiego jest w tej naszej zaawansowanej cywilizacji, że coraz więcej osób zapada i umiera na raka.

Pyta pani, jak może pomóc psycholog? Psycholog może pomóc na wiele sposobów. Wystarczy tylko zmienić trochę spojrzenie na całą sytuację. Ogromna większość ludzi utożsamia się z własnym ciałem, dlatego skłonna jest widzieć raka jako chorobę somatyczną lub problem medyczny. Ja uważam, że człowiek jest więcej niż tylko ciałem. Jest także zbiorem emocji, doświadczeń, przekonań i wierzeń. Jest duchem zdolnym do kontaktu ze Stwórcą. Jeśli do Ciała, doda pani te pozostałe elementy, to jest Emocje, Umysł i Ducha, to łatwo zobaczy pani, że rak jest chorobą całego człowieka, a nie tylko ciała. A to otwiera pole dla wielu możliwych interwencji psychologicznych.

Po pierwsze, psycholog może pani pomóc przyjrzeć się własnemu życiu i sprawdzić, czy w pani życiu nie ma czegoś takiego, co stworzyło warunki dla pojawienia się raka. Co to może być?

Styl życia. W bardzo wielu wypadkach rak jest związany z naszym stylem życia. Jeśli, na przykład, pali pani papierosy, je niezdrowo, nadużywa kafeiny lub alkoholu, to znacznie zwiększa pani ryzyko zachorowania na raka. My mamy tendencję do nadużywania tych rzeczy, bo wszystkie one prowadzą do mniejszego lub większego uzależnienia. Przerwanie tych nawyków często jest bardzo trudne, i psycholog może w tym pani ogromnie pomóc.

Stress. Stress jest jednym z najbardziej rakotwórczych elementów. Borykanie się z sytuacjami, czy to w pracy czy w życiu rodzinnym, które są ponad nasze siły, szybko wyczerpuje organizm. Przemęczony organizm, szczególnie gdy obecne są poczucie bezsilności i apatia, jest bardziej podatny na wszelkie choroby. Psycholog może pani pomóc przyjrzeć się stressom wpani życiu i zaproponować strategie ich zredukowania.

Traumatyczne doświadczenia. Wielu z nas nosi w sobie bagaż bolesnych doświadczeń z przeszłości. Mogą to być rozstania, błędy, których żałujemy, śmierć kogoś bliskiego. Możliwości jest wiele. Psycholog może pani pomóc przyjrzeć się tym rzeczom, przewentylować uczucia na ich temat, i osiągnąć spokój. Taka psychoterapia zmniejsza ogólne napięcie organizmu, co stwarza korzystniejsze warunki dla procesu zdrowienia.

Związki uczuciowe. Miłość drugiego człowieka czyni nas szczęśliwymi. Zwykle jednak z czasem w naszych związkach jest coraz mniej miłości, a coraz więcej urazy, niechęci i napięcia. Terapia małżeńska potrafi wiele poprawić w tej dziedzinie, co znowu prowadzi do ogólnie lepszego samopoczucia, i jest dobre dla naszego zdrowia.

Wzorce myślenia i odczuwania. Wielu z nas idzie przez życie jakby według scenariusza wyznaczonego przez nasze dominujące przekonania o życiu i świecie. Te przekonania, te opinie, najczęściej przejmujemy od naszych rodziców. Często są one "negatywne", i towarzyszą im uczucia zgorzknienia i rozczarowania. Te pesymistyczne, czy nawet cyniczne przekonania, mają ogromną siłę i często działają jako "samosprawdzające się hipotezy." Stąd ogromne znaczenie ma , co człowiek chory na raka myśli. Czy myśli pani, na przykład, że może pani jeszcze wyzdrowieć, czy też jest pani przekonana, że musi pani umrzeć? Od odpowiedzi na to pytanie zależy bardzo wiele. Przede wszystkim to, jak pani będzie interpretować to, co się dookoła niej dzieje. Psychologia jest między innymi sztuką kontrolowania naszych myśli. Psycholog może pani pomóc odszukać i zmienić myśli, które są destrukcyjne i szkodliwe dla Pani zdrowia, a przyjąć te, które mogą pomóc w procesie zdrowienia.

Po drugie, psycholog może pani pomóc radzić sobie z samym stressem choroby. Diagnozie raka często towarzyszy uczucie dojminującego lęku, który może okazać się bardziej destrukcyjnym czynnikiem niż same komórki rakowe. Konstruktywne wyrażanie tego lęku, ćwiczenia oddechowe i relaksacyjne, pozwalają zapanować nad własnymi uczuciami. Zamiast panikowania może pani wtedy wykorzystać całą energię na zwalczanie choroby.

Po trzecie, psycholog może pobudzić w pani pierwiastek duchowy. Zostało naukowo udowodnione, że ludzie, którzy wierzą w Boga, lepiej radzą sobie z chorobą rakową i często żyją dłużej. Ja z myślą o tym napisałem książkę - "Magika - The Practice of the Presence of God for People with Cancer." (Magika to pseudonim mojej matki, która zmarła na raka parę lat temu.) Prawdziwa i żywa wiara w Boga była też często obserwowana u ludzi, którzy się z raka wyleczyli.

Po czwarte, zakładając, że spróbowała pani tych wszystkich możliwości, i że zadne leczenie pani nie pomaga, psycholog może pani pomóc przygotować się do największego stressu życia, czyli śmierci. Tu także wiele zależy od tego, z jaką postawą podchodzimy do tego doświadczenia. Większość ludzi zmaga się i szarpie do samego końca i śmierć ich pełna jest bólu i protestu. Inni potrafią spotkać śmierć z podniesionym czołem, spokojni i akceptujący jej nieuniknioność. Nieliczni potrafią nawet umrzeć "z uśmiechem."

Pani Alicjo, jeśli któreś z tych idei panią zainteresują, proszę się ze mną skontaktować. Może pani też zapytać o CareCan Program, który oferuje za niewielką opłatą dostęp do kilku komplementarnych technik leczenia. Polecam też pani swoje książki (w języku angielskim) - oprócz "Magiki" napisałem także "Energy Renewal for People with Cancer."

Piotr Rajski jest psychologiem w prywatnej praktyce (Roche Miette Psychological Services). Pytania do autora prosimy kierować na adres redakcji. By umówić się na sesję, zamówić kopię artykułu można zadzwonić: (780)482-5353.

© Piotr Rajski
 
Home